Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Цrneрin bakkala giderken. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. . Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Dr. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. . . MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Onlarla iftihar ediyorum. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Okul Эstanbul'daydэ. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Эntihara kadar gidebilirdim. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Ne gelen oldu ne de giden. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. O rahatsэz oluyordu. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Borusan bunlardan biridir. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Tiyatroda, operada, sinemada. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. . Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. . Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Enstrьman црrenmek зaba ister. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Kitap ve gazete okumayэ da. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Saim Akзэl. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. . Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. . Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Эnюallah dьzelir. Orada doрdum. Bunlarsэz yapamam. . Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Bana "Sen kemana" dediler. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. O da kabul etti. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. . 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Beni onun yanэna verdiler. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Bьtьn tьrlere saygэm var. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. "Hani юarkэ"" diye sordum. Юimdi de Эsrail-Filistin. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Beni зok etkiledi.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Orada doрdum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Beni onun yanэna verdiler. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. O da kabul etti. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. . Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Kitap ve gazete okumayэ da. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. . Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. . Onlarla iftihar ediyorum. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Bana "Sen kemana" dediler. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Цrneрin bakkala giderken. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Dr. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bьtьn tьrlere saygэm var. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Tiyatroda, operada, sinemada. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Эntihara kadar gidebilirdim. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. . Юimdi de Эsrail-Filistin. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Borusan bunlardan biridir. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. . Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. . "Hani юarkэ"" diye sordum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Эnюallah dьzelir. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. . 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Beni зok etkiledi. Saim Akзэl. . Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Okul Эstanbul'daydэ. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. . Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Bunlarsэz yapamam. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Ne gelen oldu ne de giden. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. O rahatsэz oluyordu. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ.